سينماي جهان در سال ٢٠٠٩ شاهد مرگ تعدادي از چهره‌هاي سرشناس از جمع بازيگران، كارگردانان و فيلم‌نامه‌نويسان بود كه البته در مقايسه با سال ٢٠٠٨، بزرگان كمتري با دنياي هنر هفتم خداحافظي كردند.
مرگ سينماگران سرشناس و پرطرفدار كه براي جايگزيني آنها به سال‌ها زمان نياز است، هرساله هاليوود و دنياي سينما را دچار چالش‌هاي جدي مي‌كند كه كشف استعدادهاي نوظهور مي تواند تاحدودي مرهمي بر فقدان بزرگان باشد.
در ذيل نگاهي به چهره‌هاي سرشناس سينماي جهان مي‌اندازيم كه در سال گذشته ميلادي دار فاني را وداع گفتند:
**«كلود بري»، بازيگر، كارگردان، فيلم‌نامه‌نويس و تهيه‌كننده سرشناس سينماي فرانسه روز ١٢ ژانويه در سن ٧٤ سالگي درگذشت. «بري» كه به "پدر‌خوانده" سينماي فرانسه معروف بود، با چند نسل از بازيگران مطرح فرانسه در فيلم‌هايش كار كرد و در سال ١٩٦٣ براي فيلم كوتاه «مرغ» موفق به كسب جايزه اسكار شد.
بري اگرچه به‌عنوان بازيگر و كارگردان در فرانسه مطرح شد، اما عمده موفقيت او در مقام تهيه‌كنندگي بود. ازجمله آثار برجسته‌اي كه وي تهيه‌كنندگي آنها را برعهده داشت مي‌توان به «Tess» ساخته «رومن پولانسكي» و «خرس» ساخته «ژان ژاك» اشاره كرد.
«بري» يكي از تهيه‌كنندگان كمدي «به جنگل خوش‌آمدي»، پرفروش‌ترين فيلم تاريخ سينماي فرانسه بود و آخرين جايزه مهمي كه فيلم‌هاي «كلود بري» كسب كردند، جايزه سزار بهترين فيلم سال ٢٠٠٨ براي «راز دانه» ساخته «عبدالطيف كچيچه» بود.
**«سيدني چاپلين»، بازيگر آمريكايي و پسر «چارلي چاپلين» بزرگ روز ١٦ آوريل در ٨٢ سالگي درگذشت. وي با حضور در آثاري چون «زنگ‌ها نواخته شده‌اند» و «فاني گيرل» به چهره‌اي مطرح تبديل شد و در سال‌هاي ١٩٥٢ و ١٩٦٧ با حضور در دو فيلم
«روشنايي‌هاي شهر» و «كنتسي از هونگ كنگ» از آثار پدرش به عالم سينما و هنر راه يافت.
**«توليو پينلي»، فيلم‌نامه‌نويس نام‌دار ايتاليايي و نويسنده فيلم‌نامه‌هاي آثار معروف «فدريكو فليني» روز هفتم مارس در يكصدسالگي درگذشت. وي در نگارش فيلم‌نامه برخي آثار برجسته سينماي ايتاليا چون «8/٥»،
«جاده» و «شب‌هاي كابيريا» مشاركت داشت.
وي آخرين عضو بازمانده از گروه چهار نفره «فليني»، «اينو فلايانو» و «برونلو روندي» بود كه معمولا با يكديگر كار مي‌كردند و برخي از بزرگ‌ترين آثار سينماي ايتاليا را خلق كردند.
«پينلي» براي نگارش فيلم‌نامه «زندگي شيرين» ساخته «فليني» نامزد جايزه اسكار سال ١٩٦٢ شد. اگرچه او در سال ١٩٦٤ براي «8/٥»، در سال ١٩٨٥ براي «ويتلوني» و در سال ١٩٥٧ براي «جاده» نامزد اسكار بهترين فيلم‌نامه شده بود، اما هرگز نتوانست به اين جايزه‌ي بزرگ دست يابد. وي به‌همراه «فليني» فيلم‌نامه كارگردانان و آثار بزرگي چون «مسير اميد»، برنده خرس نقره‌اي برلين سال ١٩٥١ را نوشتند.
**موريس ژار" آهنگ‌ساز سرشناس فرانسوي فيلم‌هايي چون «محمد رسول‌الله» و «دكتر ژيواگو» كه سه‌بار براي فعاليت‌هاي هنري‌اش موفق به دريافت جايزه اسكار شده بود، روز ٢٩ مارس در سن ٨٤ سالگي درگذشت. وي درمجموع ٩بار نامزد جايزه اسكار بهترين موسيقي شد و سه‌بار براي ساخت موسيقي فيلم‌هاي «گذري به هند»، «دكتر ژيواگو» و «لورنس عربستان»، هرسه ساخته «ديويد لين» موفق به كسب جايزه اسكار بهترين موسيقي شد.
«موريس ژار» در طول حيات هنري‌اش براي بيش از ١٥٠ فيلم موسيقي ساخت و با فيلم‌سازاني چون «فرانكو زفيرلي»، «ويليام وايلر»، «جان هوستون» و «آلفرد هيچكاك» همكاري كرد. وي چهار جايزه بهترين موسيقي گلدن گلوب را رفت و در سال ٢٠٠٩ خرس طلاي افتخاري جشنواره برلين و در سال ٢٠٠٥ يك عمر دستاورد هنري جوايز فيلم اروپا را گرفت.
**«جك كارديف»، كارگردان و فيلم‌بردار انگليسي برنده جايزه اسكار روز ٢٢ آوريل در سن ٩٤سالگي درگذشت. وي از فيلم‌برداران برجسته هاليوود بود كه در سال ٢٠٠١ جايزه اسكار افتخاري را به‌پاس يك عمر دستاورد سينمايي دريافت كرد و در سال ١٩٤٧ براي فيلم «نارسيوس سياه» به كارگرداني «مايكل پاول» جايزه اسكار بهترين فيلم‌برداري را كسب كرد.
وي دوبار ديگر در سال‌هاي ١٩٥٦ براي «جنگ و صلح» و ١٩٦١ براي «فاني» نامزد اسكار بهترين فيلم‌برداري شد. «كارديف» به‌عنوان كارگردان در سال ١٩٦٠ براي ساخت اثري اقتباسي براساس رمان
«پسرها و عشاق» نامزد اسكار بهترين كارگرداني شد و جايزه بهترين كارگرداني گلدن گلوب را گرفت.
**«پاتريك سوايزي»، بازيگر آثاري چون «روح» و «رقص كثيف» روز ١٤ سپتامبر در ٥٧ سالگي درگذشت. «سوايزي» فعاليت در دنياي هنر را با تئاتر آغاز كرد و سپس به سينما پيوست. وي با فيلم «رقص كثيف» در سال ١٩٨٧ نامزد جايزه گلدن گلوب شد و براي فيلم «زماني از زندگي من» نامزد دريافت جايزه اسكار بود. ستاره‌ي او در سال ١٩٩٧ در تالار شهرت هاليوود نقش بست.
**«وياچسلاف تيخونوف»، بازيگر سرشناس سينماي روسيه روز چهارم دسامبر در سن ٨١ سالگي بر اثر عارضه قلبي درگذشت. وي از سرشناس ترين بازيگران تاريخ سينماي روسيه بود كه براي فيلم برنده‌ي اسكار «جنگ و صلح» به كارگرداني «سرگئي بوندارچوك» به شهرت رسيد. وي در بيش از ٥٠ فيلم سينمايي ايفاي نقش داشت و براي اولين‌بار در سال ١٩٤٨ براي فيلم تبليغاتي «نگهبان جوان» مقابل دوربين رفت.
«تيخونوف»در عرصه جهاني براي بازي در نقش شاهزاده «آندري بولكونسكي» در فيلم «جنگ و صلح» به شهرت رسيد كه موفق به كسب اسكار بهترين فيلم غيرانگليسي و جايزه گلدن گلوب براي بهترين فيلم خارجي شد.
**«جنيفر جونز»، بازيگر قديمي و سرشناس آمريكايي برنده جايزه اسكار روز ١٧ دسامبر در سن ٩٠ سالگي درگذشت. وي كه پنج‌بار نامزد جايزه اسكار شده بود، در سال ١٩٤٤ براي ايفاي نقش يك راهبه در فيلم «آهنگ برنادت» موفق به كسب اين جايزه شد. «جونز» از بزرگ‌ترين بازيگران هاليوود در دهه ٤٠ و ٥٠ بود كه چهاربار متوالي در سال‌هاي ١٩٤٤، ١٩٤٥، ١٩٤٦ و ١٩٤٧ نامزد بهترين بازيگر زن اسكار شد و اين بابت ركورددار محسوب مي‌شود.
**«بريتني مورفي»، بازيگر آثاري چون «8 مايل» و «شهر گناه» روز ٢٠ دسامبر در ٣٢ سالگي بر اثرحمله قلبي درگذشت. وي از ١٨ سالگي با حضور در آثاري چون «كلوئس» به عالم هنر هفتم راه يافت و در ادامه با آثاري چون «پاهاي شاد» و «سلطان جهنم» به شهرت رسيد.
پروژه سينمايي «دورانداختني» به كارگرداني «سيلوستر استالونه» از مورفي آماده اكران است.
چگونه اقتدار کلیسای کاتولیک و نفوذ روحانیت در فرانسه از بین رفت؟
پاپ و موسولینی: اتحاد نامقدس مخفی؛ چگونه کلیسای کاتولیک با موسولینی همبستر شد؟
آیا صدام حسین واقعا «دیوانه خاورمیانه» بود؟
از کشتن افراد عینکی به جرم روشنفکر بودن تا حذف پول و مذهب از مناسبات اجتماعی / فاجعهبارترین حرکت قرن بیستم برای ساخت اتوپیای روستایی
